آشنای با زبان های برنامه نویسی تحت وب:
درمیان توسعهدهندگان حرفهای وب، «توسعه وب» معمولاً فقط به جنبههای غیر گرافیکی ساخت وبگاهها مانند برنامه نویسیو نشانهگذاری وب نسبت داده میشود. توسعه وب میتواند از توسعه سادهترین برگههای ایستا (به انگلیسی Static Pages) با محتوای متن ساده تا پیچیدهترین نرمافزارهای مبتنی بر وب، تجارتهای الکترونیکی یا خدمات شبکه های اجتماعیشامل شود.
برای سازمانها و تجارتهای بزرگتر، گروههای توسعه وب میتوانند شامل صدها نفر توسعهدهنده وب شوند. سازمانهای کوچکتر ممکن است تنها به یک مدیر دائمی یا قراردادی وب نیاز داشته باشند یا این وظیفه را به یک توسعهدهنده یا یک کاردان سامانههای اطلاعاتی واگذار کنند. توسعه وب میتواند تلاش و همیاری جمعی چندین گروه توسعهدهنده باشد که برای این کار انتخاب شدهاند.
از اواسط دهه 90 میلادی، توسعه وب به یکی از صنایع پررونق در جهانتبدیل شد. در سال 1995 میلادی تنها کمتر از 1000 شرکت توسعه وب در ایالات متحد امریکا وجود داشتند این در حالی است که در سال 2005 میلادی این تعداد به بیش از 30000 شرکت رسید. انتظار میرود گستره صنعت توسعه وب در سال 2010، بیست درصد افزایش داشته باشد. رشد این صنعت تحت تاثیر شرکتهای بزرگی است که میخواهند محصولات و خدمات خود را به مشتریها بفروشند و تجارت خود را به وسیله وب خودکار کنند.
علاوه بر این، هزینه توسعه پایگاههای وب و میزبانی آنها در طول این دوران به شکل شگفتانگیزی کاهش یافته است. امروزه به جای هزینه کردن دهها هزار دلار، یک توسعه دهنده وب میتواند یک وبگاه ساده را با کمتر از 1000 دلار توسعه دهد که میزان این مبلغ بستگی به پیچیدگی و مقدار محتوای آن دارد.
در ادامه به بررسی چند نوع برنامه برای طراحی وب می پردازیم:
Html:
این زبان در سال 1989 توسط تیم برنرزلی خالق وب برای انتشار دادهها معرفی شد.
ساختار و پیکرهبندی یک صفحه اینترنتی بر پایه عناصر HTML است که این عناصر در نزد توسعه دهندگان وب همان تگها هستند. شکل کلی یک تگ HTML بدین گونه است <body>:
کلیه اطلاعاتی که قرار است برای کاربر نمایش داده شود باید در بین این تگها قرار گیرد.در واقع می توان گفت HTML یک زبان برنامه نویسی نیست بلکه زبانی برای نشانه گذاری عناصر صفحات است.
در حال حاضر آخرین نسخه این زبان نسل پنجم آن است که در سال 2008 معرفی شد ولی هنوز به تایید کنسرسیوم جهانی وب (W3C) نرسیده و توسعه آن هم هنوز نهایی نشده است. بسیاری از کارشناسان وب معتقدند کد نویسی در HTML5 شکل جدیدتری از خود را نمایان خواهد کرد، به گونه ای که تمام عناصرصفحهها معنا دارتر شده و رفته رفته تبدیل به زبانی برای تولید اپلیکیشنها خواهد شد.
اهمیت دستیابی به HTML5 آن قدر زیاد بود که استیو جابز رئیس شرکت اپل در سال 2010 طی نامهای سرگشاده خبر از ظهور HTML5 و نابودی فلش داد.
Css:
شیوه نامه آبشاری توسط تیمی از کنسرسیوم جهانی وب با رهبری دو تن از افراد با نامهای برتباس (Bert Bos) و هیکن لای (Hakon Lie) آغاز به کار کرد به طوریکه اولین نسخه آن در سال 1960 منتشر شد و قادر بود تغییراتی را بر روی فونتهای صفحات و رنگ آنها وهمچنین رنگ پس زمینه ایجاد کند. در واقع باید گفت این شیوه نامه آبشاری که در سال 1980 با هدف منسجم کردن اطلاعات اسناد وب توسعه داده شد؛ زبانی برای شکل دادن و آرایش عناصر مختلف صفحات وب است.
سپس نسخه دوم css در سال 1998 منتشر شد و در حال حاضر آخرین نسخه آن (css3) همچنان در حال توسعه است. Css وHtml را میتوان دو یار جدانشدنی از هم نامید زیرا مکمل یکدیگرهستند. به طور معمول هر وبسایتی حداقل دارای یک فایل شیوه نامه (استایل) است.
Javascript:
زبان جاوا اسکریپت توسط برندان ایچ (Brendan Eich) در پروژه مرورگر نت اسکیپ (Netscape) توسعه پیدا کرد و برای اولین بار درنسخه بتای نت اسکیپ 2 عرضه شد. زبان جاوا اسکریپت در ابتدا تحت عنوان لایو اسکریپت (Livescript) معرفی شد و بعدها به جاوا اسکریپت تغییرنام یافت.
پویایی صفحات یا به نوعی رویدادهایی (Events) که در صفحات بوجود می آیند برپایه این زبان است. جاوااسکریپت از خانواده زبانهای اسکریپتی است و قادر است در بین عناصر صفحه قرار بگیرد و عناصر مورد نظر را تحت کنترل خود درآورد. تمام مرورگرها وب امکان فعال و غیرفعال کردن زبان جاوا اسکریپت را برای کاربران خود دارند که این امکان به طور پیش فرض فعال است.
بعنوان مثال کلیک بر روی دکمه تایید یک فرم ثبت نام و نمایش یک پیغام خطا در یک باکس میتواند به کمک زبان جاوا اسکریپت ایجاد شود. در اغلب وبگاهها برای اعتبارسنجی اولیه فرمها از این زبان کمک میگیرند.
jQuery:
زبان جیکوئری یکی از فریم ورکهای محبوب، پرطرفدار و کم حجم جاوا اسکریپت است که در طی چندسال اخیر به یکی از پرطرفدارترین زبانهای برنامه نویسی سمت کاربر تبدیل شده است.
خالق این زبان جان رسیگ (John Resig) یکی از توسعه دهندگان ابزارهای جاوا اسکریپت در مرورگر فایرفاکس است که در سال 2006 این زبان را معرفی کرد.
زبان جیکوئری کاملا رایگان است و تحت دو پروانه GPL و MIT توسعه مییابد. جیکوئری برای کنترل عناصر صفحات وب دارای توابع بسیار زیاد و همچنین پلاگینهای متعدد و پرکاربرد است. به عنوان نمونه پیشنهاداتی که در موتور جستجوگر گوگل در ضمن جستجو به کاربران داده میشود از زبان جیکوئری استفاده شده است.